Cây Nổ và bài thuốc lợi tiểu, lọc máu, điều trị sỏi bàng quang từ rễ cây nổ

Thời trẻ con có ai mà chẳng ham vui, tò mò, nghịch ngợm: nếu không lấy trái rau bố, trái bằng lăng làm đạn bắn thì cũng lấy đất chọi lên nóc nhà để chọc cho đứa khác chửi chơi. Thế nhưng, cũng có những thú vui khác hiền lành hơn, chẳng hạn như chơi với trái nổ.

Trái nổ giống như trái rau đay, thuôn nhọn hai đầu và khi già có màu đen bóng. Đặc biệt, lúc nó già, nếu bạn hái một nắm ném xuống nước thì một lát sau nó sẽ nổ “lách tách” nghe rất êm tai. Tuổi thơ của tôi chiều nào cũng hái trái nổ chơi, mặt sông trôi đầy xác trái. Mà không chỉ vậy, có lần đi ruộng thấy quá nhiều trái nổ đen bóng mà lại không có nước ở đó, tôi liền nghĩ ra cách để vài trái vào miệng ngậm và lắng tai nghe.

Kết quả sau đó có lẽ ai cũng đoán được rồi! Những kiểu chơi ngu ấy, tôi chẳng bao giờ kể với mẹ. Nhưng thật ra, mẹ tôi cũng chẳng lạ gì trò chơi trái nổ. Tuy nhiên, với bà, cây nổ, trái nổ không phải để vui chơi mà là để làm thuốc. Mỗi khi làm cỏ, bà đều chừa nó lại, đợi khi nào nó già thì nhổ cho người ta.

Nếu hỏi cây nổ có tác dụng gì nổi trội nhất, mẹ tôi sẽ trả lời là giúp lợi tiểu và điều trị tiểu nhắt. Đối với bà, đó là bài thuốc hay nhất mà bà thường sử dụng. Ngay cả tôi, khi chứng kiến bà uống nước sắc từ rễ cây nổ và đi tiểu được rất nhiều (trong ngày hôm đó), bỗng dưng tôi cũng thấy khâm phục cái cây nổ quen thuộc của mình.

Về cây nổ
Cây nổ hay cây trái nổ, cây tanh tách.. có tên khoa học là Ruellia tuberosa, thuộc họ Ô rô: Acanthaceae . Cây có nhiều rễ chùm phình to (như củ) với tiết diện tròn. Hoa của cây nổ có tràng dài và có năm cánh màu tím xanh, nhìn rất giống hoa chiều tím, nếu chỉ nhìn hoa thì rất dễ nhầm lẫn.

Lưu ý, cây cơm nguội (Securinega virusa) có quả hình tròn, màu trắng cũng được gọi là cây nổ hay cây bỏng nổ. Ngoài ra, ở miền Nam, cây nổ còn được gọi là cây sâm đất. Tuy nhiên, có một loài khác cũng được gọi là cây sâm đất, đó là cây sâm nam (tức cây sâm rừng, sâm quy bầu: Boerhavia diffusa). Vì vậy, cần chú ý nhận dạng để tránh nhầm lẫn khi thu hái.

Tác dụng của rễ cây nổ nhìn từ y học cổ truyền

Rễ nổ: Vì rễ cây nổ có vị ngọt nhẹ và giúp bổ mát nên nó được xem như một loại sâm (vì vậy mà cây nổ có các tên gọi như sâm đất, sâm tanh tách, hải huy sâm…). Theo y học cổ truyền, rễ cây nổ có các tác dụng:

– Bổ mát, lợi tiểu, tăng cường sinh lý
– Điều trị sỏi bàng quang và bệnh thận (rễ hoặc toàn cây)
– Điều trị cảm lạnh và viêm màng bụng khi sinh.
– Điều trị tiểu đường, hạ sốt, giảm đau
– Bảo vệ dạ dày.
– Thanh lọc máu (dùng trong công thức điều chế trà).

Các dùng rễ cây nổ làm thuốc

Liều lượng: mỗi ngày dùng 10 – 20 g rễ nổ dưới dạng thuốc sắc (2).

Lá và hạt nổ: Nước sắc từ lá cây nổ có tác dụng làm ra mồ hôi, điều trị sốt và viêm phế quản mạn tính. Đối với hạt nổ, người ta thường ngâm nước cho hạt nở ra, có chất keo nhầy rồi dùng nó đắp lên các vết thương và mụn nhọt

Nếu thấy bài viết trên hữu ích bạn hãy chia sẻ thông tin này đến bạn bè và người thân của mình được biết nhé!